Sinh viên tụi mình đôi lúc cũng bị burn-out đúng mà không.
Bạn có bị:
- Cảm thấy mệt mỏi cuối ngày.
- Mất luôn động lực để tiếp tục việc học của mình. Và vậy là bạn trì hoãn.
- Hay bạn cảm thấy ngộp mỗi lần nghĩ tới to-do list hôm nay phải làm.
- Hoặc là đầu kỳ sung lắm, giữa kỳ bắt đầu ngộp, cuối kỳ là bèo nhèo như con mèo lun.
Cứ như vậy, mệt mỏi kéo dài không thoát ra đc.
Có thể đó là triệu chứng của burnout.
Burn-out theo mình là khi bạn mệt mỏi về cả thể xác và tinh thần, không thể tiếp tục công việc bạn đang làm.
Xuất phát từ việc bạn stress và bận rộng với:
- Việc học tập hoặc công việc bạn đang làm
- Dọn dẹp nhà cửa
- Thói quen tốt bạn muốn duy trì (vd: viết content, ngoại ngữ, thể thao, đọc sách…)
- Học ngôn ngữ mới
- Duy trì mối quan hệ bạn bè
Ví dụ từ Híu:
- Bản thân mình là sinh viên, đang luyện IELTS và duy trì thói quen viết content.
- Ngoài ra mình muốn bản thân mình duy trì việc thức sớm và đi bộ. Một thói quen khác mình mới thích gần đây là chỉnh ảnh lightroom.
- Vì sống tự lập nên mình cũng phải nấu ăn, dọn dẹp, lau quét nhà, giặt giũ.
- Ngoài luyện ielts ra thì mình cũng đang học tiếng nhật.
- Cuối cùng là mình cũng dành thời gian ra để duy trì một số mối quan hệ quan trọng đối với mình. có thể là teammate, có thể là anh chị mentor, bố mẹ, thầy cô…
Mình biết lịch như vầy còn nhẹ nhàng chán. Nhưng với mình, hoàn thành hết đống đó là hết ngày.
Lâu lâu mình bị burn-out và nghi ngờ bản thân.
- mình đang làm cái gì vậy?
- tại sao phải ngồi đây học cái này?
- sao học quài không dô dị chòi?
Vậy là mình trì hoãn dữ dội. Mình thấy ngộp khi phải ngụp lặn giữa nhiều việc.
Rõ ràng là burn out tác động xấu đến cuộc sống của chúng ta rất nhiều.
- Không thể enjoy cuộc sống
- Thiếu đi động lực
Vậy nên chúng ta hãy tìm hiểu và tìm cách tránh nó thui.
Có 3 dạng burn-out:
1. Overload Burn-out – việc quá nhiều, quá nặng.
Là khi bạn làm việc cường độ nặng và ám ảnh với việc phải thành công.
Bạn làm nhiều, nặng và kéo dài trong nhiều ngày làm việc và học tập chẳng hạn. Sáng là vậy, xong tối về lại lo tiếp đến cái khác (duy trì học Tiếng Anh hoặc viết content). Mà không dành thời gian nghỉ ngơi.
Dần dà nhịp sống này tuy cho bạn cảm giác mình rất năng suất, nhưng nó không healthy chút nào.
Cách nhận biết khi nào mình overwork: bạn làm quá nhiều việc mà quên đi sức khoẻ và cuộc sống của mình.
Giải pháp là hãy tư duy “quality over quantity” (chất lượng hơn số lượng).
Thay vì ôm đồm nhiều việc, đặt mục tiêu một ngày hoàn thành càng nhiều việc càng tốt. Thì hãy nghỉ ngơi đủ để:
- Não được tái tạo.
- Chăm chút cho các mối quan hệ.
- Tiếp thu bài học tiếp theo tốt hơn.
- Tiết kiệm thời gian học bài, làm việc cho lần sau. Vì bạn nghỉ ngơi đủ, minh mẩn rùi thì 1 tiếng minh mẩn = 4 tiếng “đau não”.
Làm sao đó để cân bằng lại.
Có thể là đặt mục tiêu hoàn thành tối đa 3 đầu việc thôi. Và sắp xếp thứ tự ưu tiên và hoãn lại những thứ ít ưu tiên hơn cho giai đoạn khác.
2. Under-challenged burn-out – việc quá nhẹ nhàng, làn nhàn.
Ngược lại với cái ở trên, cái này khiến bạn không thấy thử thách đủ. Mặc dù nhàn rỗi thì thích, nhưng mà tưởng tượng cả ngày cứ mấy cái dễ ờm, lặp đi lặp lại quài, chán không muốn nói.
Ở khía cạnh học ngôn ngữ. Có thể lấy ví dụ một người đã trình độ N4 rùi thì không nên phí thời gian học với những bạn begginers.
Có thể bạn cho rằng học lại là một cách để ôn lại bài vở.
Nhưng không đâu. Bạn ngồi trong lớp, học những cái mình biết rùi chỉ là sự mất thời gian với tốn kém thui.
Thay vào đó, bạn nên lựa chọn những gì ở ngưỡng trình độ của mình và cao hơn xíu nhé.
Mình từng trong hoàn cảnh như vậy.
Ở đại học mình một kỳ trung bình mình cần học 3 môn, lịch của mình bận rộn dữ lắm.
Mở mắt ra là đọc bài, mở mắt ra là ôn kiểm tra, là học thuộc lòng từ vựng tiếng Nhật, là call team để rehearsal, để làm powerpoint.
Cứ như vậy, 3 tháng liên tục luôn có thử thách mới chờ mình làm.
Đến một kỳ nọ mình quyết định học 1 môn. =))).
Mình nghĩ là mình sẽ có thể dành thời gian tập trung hơn. Nhưng không, vì quá ít thời gian học, não mình sinh tật ù lì.
Mình đã không cố gắng vì môn học đó, mình thiếu động lực. Mình trì hoãn vì nghĩ rằng “trùi ui, ba cái đồ quỷ này ngồi xíu là xong”. Cái tới ngày dô lớp lun vẫn chưa xong. :)))
Và như mình nói, 1 kỳ học của mình 3 tháng, ồi ôi 3 tháng đó siêu mất thời gian, vừa học không tốt, vừa lầm lầm lì lì.
Lời khuyên là học ít môn thôi nhưng đừng ít quáaa.
Và bạn hãy biết giới hạn của bản thân, thử thách mình vừa đủ. Không quá nặng cũng không quá nhẹ.
3. Neglect burn-out – chán việc vì thiếu đi sự hướng dẫn
Kiểu này là do bạn thiếu sự chỉ bảo, kiểu thấy không được ai giúp đỡ, dìu dắt. Nó khiến bạn không biết bắt đầu từ đâu, con đường phía trước đi như thế nào? Kết quả mông lung một hồi bỏ cuộc luôn.
Ví dụ điển hình như việc viết content
Nếu mục tiêu của bạn là muốn kiếm tiền từ việc viết content. Bạn bắt đầu từ con số 0 và không biết đi con đường như thế nào là nhanh, là bền vững, là hiệu quả nhất.
Thì dù bạn có nhiệt huyết từ những ngày đầu, thì những ngài sau đó sẽ dần mông lung và dừng lại. Vậy thì không những vừa burn-out vừa phí thời gian, công sức của bạn nữa.
Một ví dụ nữa là việc luyện IELTS chẳng hạn.
Bạn muốn bản thân đi từ 4.5 lên 6.5 nhưng mà bắt tay vào làm chẳng biết như thế nào.
Tham khảo lộ trình trên mạng xong mông lung lun vì mỗi người mỗi lộ trình.
Giải pháp cho 2 vấn đề này và những vấn đề tương tự
Hãy tìm một người Thầy kèm mình. Họ sẽ biết sức của bạn tới đâu, do sức ì của não hay thực sự bạn không làm được mà đưa ra lộ trình hợp lý cho bạn.
Chọn Thầy như thế nào đây? Hãy chọn người đáp ứng 3 tiêu chí sau:
- Vừa hướng dẫn bạn, vừa không ngừng trau dồi và phát triển bản thân của họ thêm. Bạn sẽ đâu muốn đọc quyển sách xuất bản lần thứ 1, thứ 2 với chi chít lỗi khi mà nó đã tái bản đến lần thứ 15 đâu nhỉ.
- Đang đảm nhiệm công việc của họ, chứ không phải đã nghỉ hưu. Bạn đâu muốn giao tính mạng của mình cho một vị bác sĩ đã 10 năm không cầm dao kéo đâu nhỉ?
- Đang tạo ra những kết quả mỗi ngày. Người thầy dạy content, dạy may đồ, dạy nấu ăn của bạn hẳn nhiên phải viết ra những bài viết viral, may những mũi kim đều tăm tắp hoặc là đảm nhiệm chức bếp trưởng ở một nhà hàng nào đó chứ nhỉ?
Chúng ta cần phải có ý niệm về thời gian để không phải cứ phí hoài nó như vậy được. Có người hướng dẫn, có đường hướng rõ ràng. Hơn là ngụp lặn trong vô vàn thông tin mà không có một lộ trình cụ thể nào. Nhé!
